Bir zamanlar 50’den fazla haneye ev sahipliği yapan Çökene Mahallesi, 1980’li yıllarda baş gösteren ciddi su sıkıntısı nedeniyle hızla boşalmaya başladı. Tamamen terk edilen köy 1994’ten sonra uzun süre harabe halde kaldı. 2008’de statüsü iptal edilerek Bademli Mahallesi’ne bağlanan yerleşimde, 10 yıl önce yeniden dönüşler başladı.
Su Sorunu Göçe Neden Oldu
Köyün eski muhtarı Hüseyin Kaya ve eşi Fadime Kaya, 30 yıllık Bursa serüveninin ardından ata topraklarına dönerek yeniden yaşam kuran ender ailelerden biri oldu. Kaya, su sıkıntısının köyü tamamen dağıttığını belirterek şöyle konuştu:“Su olmayınca insanlar ne yapsın? Herkes göç etti. Biz de çocuklarımız küçük olduğu için gitmek zorunda kaldık. Şimdi köyde sadece 3 hanede duman tütüyor. Eskiden 50 haneydik, bugün 4 kişi kaldık.”“Keşke Eskisi Gibi Olsak”
Köyün yıllar içinde harabeye dönmesine üzüldüklerini ifade eden Fadime Kaya, geçmişin kalabalık günlerini özlediklerini söyledi. Kaya, “Evlere bakmaya yürek dayanmaz. Gelen yok, dönmek isteyen yok. Biz burada nefes alıyoruz ama keşke herkes geri dönse, yine kalabalık olsak.” dedi.Doğal Ürünlerle Köy Yaşamı
Fadime Kaya, geçimlerini küçük çaplı tarım ve hayvancılıkla sağladıklarını belirtti. Evlerinde birkaç keçi ve tavuk beslediklerini ifade eden Kaya, “Sütü sağar yoğurt, peynir yaparım. Doğal yumurta yeriz. Çocuklar gelince oğlak keseriz. Şehir hayatı zordu ama burada yine köy düzeni kurduk, daha mutluyuz.” diye konuştu.Çökene Yeniden Canlanır mı?
Büyükorhan’ın yüksek dağ köylerinden biri olan Çökene, yıllar önceki göçün ardından bugün sessiz bir yaşam sürüyor. Su sorunu çözülse de nüfusun geri dönmemesi, köyün yeniden canlanmasının önündeki en büyük engel olarak görülüyor.