Ocak 2026’da başlayacak ve üç yıl sürecek proje kapsamında gazlı dedektör teknolojilerinin performans artırmaya yönelik geliştirilmesi hedefleniyor. Toplam 3 milyon TL bütçeyle desteklenecek çalışma, Türkiye’nin parçacık fiziği araştırma kapasitesini güçlendirecek nitelikte.
CERN ile uzun soluklu işbirliği
Proje hakkında bilgiler veren Prof. Dr. Özkan Şahin, çalışma kapsamında gazlı parçacık detektörlerinin performansına yönelik gelişmiş simülasyonlar ve yeni fizik modelleri geliştirileceğini belirtti. Projenin hem CERN’de hem de BUÜ bünyesinde deneysel uygulamalar içerdiğini ifade eden Şahin, şu bilgileri paylaştı:
“Üniversitemizin CERN ile ilişkileri 2007 yılına dayanıyor. BUÜ, 2009’da RD51 İşbirliği’nin kurucu üyelerinden biri olmuştu. 2024 yılında kurulan DRD1 İşbirliği’nde de kurucu üye olarak yer almaya devam ediyor. Ben de BUÜ CERN-DRD1 Takım Lideri ve DRD1 bünyesindeki WG4 (Dedektör Fiziği Modelleme ve Simülasyon) çalışma grubunun yöneticilerinden biriyim.”
Genç araştırmacılar projede görev alacak
Projede doktora öğrencisi Caner Sarı ve yüksek lisans öğrencisi Zeynep Karagöz araştırmacı olarak yer alacak. Genç bilim insanlarının üç yıl boyunca teorik modelleme ve deneysel doğrulama süreçlerinde uzmanlaşarak Türkiye’nin bu alandaki nitelikli insan kaynağına katkı sağlayacağı vurgulandı.
Prof. Dr. Şahin ayrıca BUÜ’de 2014–2018 yılları arasında kurulan Gazlı Detektör Araştırma Laboratuvarı’nın proje ile uluslararası standartlara taşınacağını ve birçok kritik deneyin ilk kez BUÜ bünyesinde gerçekleştirilebileceğini söyledi.
Stratejik alanlara katkı sunacak
Proje çıktılarının yalnızca yüksek enerji fiziği alanına değil, aynı zamanda nükleer güvenlik, medikal görüntüleme ve erken uyarı sistemleri gibi stratejik alanlara da katkı sağlaması hedefleniyor.
Ekip, sürdürülebilir dedektör teknolojileri için çevre dostu yeşil gazlar (HydroFluoroOlefin vb.) üzerine kapsamlı analizler gerçekleştirecek. Elde edilecek bilimsel verilerin, CERN’in planladığı Future Circular Collider (FCC) ve benzeri uluslararası projelerin hazırlık süreçlerine de destek sunması öngörülüyor.
Prof. Dr. Şahin, desteğin Türkiye’nin CERN projeleri içindeki görünürlüğü açısından kritik öneme sahip olduğunu belirterek, “Bu proje hem genç araştırmacıların yetişmesine hem de dünya ölçeğinde yenilikçi dedektör teknolojilerine katkı sunacak” dedi.
BUÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Bilgin Osman da proje ekibini tebrik ederek başarılar diledi.
