Ulaşımda Zam Kaçınılmaz

Ulaşım maliyetlerinin ciddi şekilde arttığını belirten Bozbey, yalnızca araçların işletme maliyetinin 64,5 TL’ye ulaştığını ve buna karşın yapılan fiyat güncellemesinin yüzde 30 seviyesinde tutulduğunu söyledi. Personel giderlerinin de eklendiğinde bu artışın yüzde 56’yı bulduğunu ifade etti. Ulaşımın belediyelerin temel görevlerinden biri olduğunu belirten Bozbey, uygun fiyatlı hizmet vermenin önemli olduğunu ancak belediye bütçesinin büyük kısmının bu alana ayrılmasının diğer hizmetleri aksatabileceğini dile getirdi.

 

Bozbey, geçmiş dönemle ilgili eleştiriler yönelterek, 2019-2023 yılları arasında dokuz kez ulaşım zammı yapıldığını, sadece 2022 yılında üç kez artış gerçekleştirildiğini hatırlattı. Ayrıca BURULAŞ’a ait birçok arazinin bu dönemde satıldığını, şimdi ise geçmişte iflas ettirilen sistemin başarı hikayesi gibi anlatılmaya çalışıldığını söyledi. Ulaşım gibi su hizmetlerinin de sürdürülebilir olması gerektiğini vurgulayan Bozbey, BUSKİ’nin bir metreküp suyu 72 liraya mal ettiğini, buna karşın vatandaştan yalnızca 22-23 lira alındığını, aradaki farkın belediye bütçesinden karşılandığını belirtti.

 

BUSKİ’nin bugün Büyükşehir Belediyesi desteğiyle hizmet verebilir hâlde olduğunu belirten Bozbey, bu tablonun geçmişteki ihmal ve hatalı politikalar sonucu oluştuğunu ifade etti. Kurumun sürdürülebilirliğinin sağlanmasının zorunlu olduğunu belirterek, aksi hâlde BUSKİ ve belediyenin yatırımlarını gerçekleştiremeyeceğini vurguladı. Su seviyelerine de dikkat çeken Bozbey, barajlardaki doluluk oranının yüzde 42’ye düştüğünü ve ellerinde sadece 43 günlük içme suyu kaldığını söyledi. Bu sürenin kuyularla 50-55 güne kadar uzatılabildiğini, ancak tasarrufun artık zorunlu olduğunu belirtti.

 

Gelir seviyesi düşük olan belediye bütçesinin tamamının belirli alanlara aktarılmasının sakıncalarına değinen Bozbey, merkezi yönetimin belediyelere aktardığı payların artırılması gerektiğini belirtti. Pek çok ilçe ve belde belediyesinin Ekim ayından itibaren maaş ödeyemez duruma geleceğini ifade etti. Ulaşım sisteminde kullanılan araçların yaşlandığını, bu nedenle 42 yeni otobüs alımı gerçekleştirdiklerini ve araç yaş ortalamasını düşürdüklerini belirtti. ÖTV desteği sağlanması hâlinde ise daha ucuz ve konforlu ulaşım sağlanabileceğini söyledi.

 

Ekonomik krizin yalnızca yerel değil, ülke genelinde etkili olduğunu belirten Bozbey, bu dönemde belediyelerin döviz kurundaki artıştan da etkilendiğini ve BUSKİ’nin borcunun 1 TL’lik döviz artışıyla 350 milyon TL yükseldiğini ifade etti. Kendi görev süresi öncesinde enflasyon yüzde 60’ı geçmişken fiyat güncellemesi yapılmadığını, bu yükün kendilerine bırakıldığını söyledi. BURULAŞ’ın geçmişte kendi kendine yeten bir kurum olduğunu, ancak 2018’den sonra belediyeye bağımlı hâle geldiğini, bu süreçte yapılan hataların şimdi sonuçlarının görüldüğünü belirtti. Şu an BURULAŞ’ın her ay yaklaşık 350 milyon TL destekle ayakta kaldığını ve vergi ile SGK borçlarının da ödendiğini ifade etti.

 

Diğer yandan köprü ve otoyol geçiş ücretlerine yapılan astronomik zamları da hatırlatarak, kendi yaptıkları artışların abartılı şekilde eleştirilmesini doğru bulmadığını belirtti. Ulaşımın sürdürülebilirliğinin sağlanmasının, hizmetlerin kesintisiz yürütülmesi için zorunlu olduğunu vurguladı. Herkesin gerçekleri görmesi gerektiğini, yapılanların mevcut koşulların zorunlu sonucu olduğunu söyledi. Belediyelerin daralan gelirleriyle sürdürülebilir hizmet üretmesinin her geçen gün daha zor hâle geldiğini belirten Bozbey, çözümün birlikte hareket etmekten geçtiğini ifade etti.